İnsanlık tarihinin önemli bir kısmı toprağın altında yer alıyor. Araştırmacılar ve bilim insanları, bu kayıp tarihi ortaya çıkarmak için sıkı çalışmaya devam ediyorlar. Son yapılan çalışmalarda Galler’de bulunan bir toplu mezar, adada bir dönem yaşamış olan insanlar hakkında yeni bilgiler edinmemizi sağlayabilir.
70 kişilik mezar
Galler’de bulunan toplu mezarda 70 kadar iskelet bulunduğu tahmin ediliyor. Şimdiye kadar yapılan kazılarda 18 iskelet ortaya çıkarıldı. Mezarlığın 6. veya 7. yüzyıldan kalma olduğu tahmin ediliyor. İskeletlerden bazılarının alışılmış pozisyonların dışında gömüldüğü ve normalde bu tür mezarlara gömülmeyen alet parçalarının da bulunduğu belirtildi.
Galler’in başkenti Cardiff’in yakınlarında bulunan Fonman Kalesi topraklarında yer alan mezarlık, uzun yıllardır araştırma ekipleri tarafından detaylı şekilde inceleniyordu. Sırf mezarlıkların üstündeki toprak tabakasını dikkatli bir şekilde kaldırmak bile araştırmacıların iki yılını almıştı.
Kemiklerin çok iyi korunduğu belirtilirken bazı kişilerin anlam verilemeyen pozisyonlarda gömüldüğü açıklandı
Reading Üniversitesi’nden arkeolog Summer Courts, kemikler üzerindeki çalışmayı yönetiyor. Courts, kemiklerin 1500 yıllık olmalarına rağmen çok iyi korunduklarını söylüyor. Arkeolog, bulunan kemiklerin, sahiplerinin yaşamları hakkında değerli bilgiler verdiğini de belirtiyor. Courts, “Oldukça yıpranmış dişler bulduk. Bu, dişlerini alet olarak kullandıklarını gösteriyor olabilir. Belki de tekstil, deri ya da sepet yapımında ön dişlerini kullanıyorlardı.“ ifadelerini kullandı.
İskeletlerin bulunduğu pozisyonlar da başka tartışmaları tetikliyor. Bazı iskeletler, o dönemde âdet olduğu üzere sırt üstü düz bir şekilde yatarken bazı iskeletler yan yatmış ya da cenin pozisyonunda bulundu. Yıllar boyunca geleneklerin değişebilmesi veya bazı insanların farklı olduğunu göstermek için böyle gömülmüş olma ihtimali olsa da arkeologlar, bunun ne anlama geldiğinden emin olmadıklarını ifade ediyor.
Mezarlıkta ayrıca oyun parçaları, yeme-içme gerçeleri, kesilmiş ya da yanmış hayvan kemiği parçaları bulundu. Kazı ekibinin başında bulunan Cardiff Üniversitesinden Erken Orta Çağ Arkeoloğu Dr. Andy Seaman, “Şu an mezarlıkları başka amaçla düşünmüyoruz ancak büyük ihtimalle onların hayatının merkezindeydi. Ve yalnızca insanların gömüldüğü yerler değildi. Aynı zamanda toplumun bir araya geldiği, yeme-içme ve festival gibi başka etkinlikler, sosyal pratikler yaptığı yerlerdi.” ifadelerini kullandı.
Bölgede ithal eşyalardan parçalar da bulunması bu mezarlığın önemli kişilere ait olabileceği anlamına geliyor olabilir. Mezarlığın kullanıldığı kesin tarihleri belirlemek için daha fazla araştırma gerektiği belirtiliyor.
